Opis rynku i branży to jedna z najważniejszych części biznes planu, a jej właściwe wykonanie często przysparza pewnych trudność. Musisz pamiętać, że rzetelny opis powinien opierać się na wiarygodnych źródłach zewnętrznych. Własne obserwacje mogą pojawić się w takim opisie pod warunkiem, że mieliśmy okazję przez dłuższy okres obserwować działanie podobnej firmy np. pracując w tego typu firmie lub mając styczność z jej pracownikami.
Podstawą wiarygodnego opisu powinny być dane statystyczne, publikacje ekspertów, oficjalne raporty etc. Rzecz jasna każda branża jest inna i może wymagać nieco innego podejścia. Im bardziej specjalistyczna działalność, tym trudniej znaleźć opracowania odnoszące się do danej branży. W takim przypadku pozostaje zdroworozsądkowe podejście, łączenie danych pośrednich i dedukcja.
Dobrymi źródłami informacji, które mogą stanowić punkt wyjścia dla tej części biznesplanu są oczywiście dane GUS oraz CEIDG.
Elementy, które mogą tworzyć opis rynku i branży na przykładzie salonu kosmetycznego:
a) Informacje o liczbie potencjalnych klientów dla przyjętego obszaru działania
W przypadku małych miast i wsi – jako obszar działania można przyjąć obszar całej miejscowość. W przypadku dużych miast – będzie to raczej jego fragment, np. określone dzielnice, zlokalizowane w promieniu 2-3 kilometrów od przewidywanej lokalizacji salonu. Oczywiście zawsze może się zdarzyć, że klientem okaże się osoba z poza tego obszaru. Na potrzeby opisu skupiamy się jednak na typowej sytuacji. Jeżeli nie masz w ofercie jakiś unikalnych usług ani wyjątkowej renomy, twój salon kosmetyczny odwiedzać będą raczej klienci z okolicy. Gdy już określisz obszar działania, będziesz mógł wskazać szacunkową liczbę takich potencjalnych klientów.
Przykład:
Naszym obszarem działania jest dzielnica Warszawy: Mokotów. Liczba mieszkańców dzielnicy to 217 577 osób1. Z uwagi na to, że oferta salonu skierowana jest głównie do kobiet – określamy ich liczbę. Biorąc pod uwagę ogólny trend demograficzny2, kobiety stanowią 51,6% populacji, co daje nam grupę 112270 osób. Z tej grupy możemy wykluczyć osoby bardzo młode, które z oferty salonu raczej nie będą korzystały (przyjęty próg wieku: 14 lat)3. Kryterium wieku spełnia więc 85,4% określonej wcześniej grupy, co daje nam 95 878 potencjalnych klientów mających miejsce zamieszkania we wskazanej dzielnicy.
Źródła informacji:
– http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ludnosc/ludnosc/powierzchnia-i-ludnosc-w-przekroju-terytorialnym-w-2018-roku,7,15.html
– http://www.polskawliczbach.pl/
– https://www.populationpyramid.net/pl/polska/2016/
b) Liczba potencjalnych klientów przypadająca na jedną tego typu firmę
Najpierw określamy liczbę firm konkurencyjnych działających na interesującym nas obszarze. W przypadku salonu kosmetycznego możemy to zrobić w oparciu o Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej. Znajdująca się na stronie wyszukiwarka firm, pozwala określić liczbę podmiotów w oparciu o takie parametry jak miejscowość, gmina, PKD itp. W omawianym przypadku, a więc przedsiębiorstwie w postaci salonu kosmetycznego zlokalizowanego w Warszawie, by uzyskać interesujący nas wynik wystarczy wskazać miejscowość: Warszawa, gminę: Ursynów oraz PKD odpowiednie dla salonu kosmetycznego (96.02.Z). Co prawda na liście wyświetla się jedynie kilkadziesiąt pozycji, lecz w prawym dolnym rogu znajdziesz informację o sumie wszystkich rekordów dla zapytania. Przykład poniżej:
W tym przypadku jest ich 460. Z uwagi na to, iż ten sam PKD odpowiada salonowi kosmetycznemu oraz fryzjerstwu, otrzymaną liczbę możemy podzielić przez dwa (interesują nas tylko salony kosmetyczne). Otrzymujemy liczbę 244. Należy jednak wziąć oprawkę na to, iż nie każda firma, która wskazała dany PKD podczas rejestracji – faktycznie wykonuje taką działalność. Wskazywanie dodatkowych kodów PKD „na przyszłość” – to częsta praktyka. Wystarczy jednak przejrzeć 10-20 wpisów z listy, by sprawdzić jak często PKD 96.02.Z – pojawia się jako główny profil firmy. Dla interesującego nas przypadku jest to tylko 40%. Tym samym ostateczna liczba firm konkurencyjnych wyniesie: 244 x 40% = 98. Teraz wystarczy podzielić przez tą liczbę, wskazaną wcześniej liczbę potencjalnych klientów, by uzyskać ostateczny wynik: średnia 978 potencjalnych klientów przypadających na jeden salon kosmetyczny w dzielnicy Ursynów.
Taka liczba podmiotów konkurencyjnych to dużo, czy mało? Aby to określić, należało by ją zestawić np. ze średnią liczbą potencjalnych klientów przypadających na salon kosmetyczny w perspektywie całego kraju. Powtarzamy więc badanie przy zmiennych dla całej Polski. Jeżeli liczba potencjalnych klientów okaże się wyższa, niż średnia dla całego kraju, jest to już wiarygodna przesłanka by twierdzić – iż sytuacja na lokalnym runku jest bardziej korzystna od sytuacji w pozostałej części kraju. Oczywiście znaczenie mają też dodatkowe determinanty takie jak np. siła nabywcza, wiek oraz nawyki.
Obecnie miarodajnym źródłem informacji są również mapy Google i w skali mikro może to być bardziej praktycznym rozwiązaniem. Google czerpie informacje z własnych centrów danych lokalnych, różnorodnych internetowych katalogów, spisu KRS, CEIDG, tzw. punktów POI z systemów nawigacyjnych, portali społecznościowych itp. Tym samym jest to obecnie dość precyzyjne źródło informacji.
c) Odsetek zamykanych firm o podobnym profilu w stosunku do ogółu zamykanych firm
W tym przypadku ponownie sięgamy do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Powtarzamy wyszukiwanie dla dzielnicy Ursynów z PKD odpowiadającym salonowi kosmetycznemu. Tym razem zaznaczając okienko „uwzględnij wykreślone”. Dzięki temu otrzymamy ogólną liczbę firm, które istnieją lub istniały w przedziale od roku 2007 do chwili obecnej. Następnie uzyskany wynik porównujemy z określoną wcześniej liczbą działających firm. Okazuje się, że 38,3% tego typu przedsiębiorstw znikło z rynku. Dużo? Niekoniecznie. Zestawiając ten wynik z ogółem zamykanych firm – bez wskazywania konkretnego profilu firmy, wypada on korzystnie, gdyż ogólny odsetek zlikwidowanych przedsiębiorstw w Warszawie wynosi 41,7%. Tym samym, statystycznie rzecz biorąc – szanse przetrwania salonu komatycznego są nieco wyższe niż innych firm działających w tym obszarze.
d) Panujące trendy w branży
W tej części możemy odwołać się do tematycznych artykułów w branżowych czasopismach i serwisach oraz publikowanych przez firmy analityczne w płatnych raportach (np. przez PMR, PwC itp.)
Przykład:
Rynek usług kosmetycznych w Polsce cechuje się tendencją wzrostową1. Wpływa na to po części zmiana form spędzania czasu wolnego, gdzie wizyta w salonie staje się również rodzajem rekreacji, jak i zmiana sposobu myślenia o własnym wizerunku. Zdrowy styl życia i zadbany wygląd stał się po prostu modny. Ludzie w dzisiejszych czasach, chcą dbać o siebie, chcą być młodzi i piękni. Polki i Polacy pod tym względem upodabniają się do mieszkańców krajów Europy Zachodniej.
Warto nadmienić, iż na branżę kosmetyczną w niewielkim stopniu oddziałuje kryzys gospodarczy. Konsumenci nie rezygnują całkowicie z dóbr luksusowych, lecz zamieniają je na tańsze2. Kobiety zamiast luksusowych wakacji, czy drogich ubrań – wybierają drobną przyjemność w postaci np. zabiegu kosmetycznego.
Popyt na usługi kosmetyczne nie ulega większym wahaniom. Wzrost notuje się w miesiącach letnich (wzrasta zapotrzebowanie na usługi z zakresu manicure i pedicure) oraz w miesiącach, w których najczęściej brane są śluby, a więc: marzec, czerwiec, sierpień, wrzesień, październik. Poniżej przedstawiam wykres danych statystycznych Google3, ukazujący liczbę wyszukiwań dla hasła „salon kosmetyczny” na przestrzeni ostatnich 5 lat. Jak widać liczba wyszukiwań utrzymuje się na zrównoważonym poziomie, a najwięcej wyszukiwań pojawia się początkiem sierpnia.
Źródła informacji:
- http://www.gabi.net.pl/pub/dokumenty/rynek_uslug_kosmetycznych.pdf
- http://www.cabines.pl/artykuly/6/sposoby-na-kryzys.html
- https://trends.google.pl
e) Wartość rynku, siła nabywcza
Przykład:
Ogólną wartość rynku usług kosmetycznych w Polsce szacowano na 1,4 mld złotych/rok1. Oznacza to, iż wydatki związane z usługami kosmetycznymi w przeliczeniu na 1 tys. mieszkańców, wynosiły średnio: 1,4 mld zł / 37970 tys. (liczba mieszkańców Polski2 w przeliczeniu na tysiące) = 36 871 zł/rok. Tym samym szacunkowa wartość rynku usług kosmetycznych dla interesującej nas dzielnicy wynosiła: 217 x 36 871 tys. zł = 8 mln zł. Oznacza to, iż średni przychód dla jednego salonu kostycznego na Ursynowie w 2018 r. wynosił: 81 632 zł/rok.
Stały wzrost wynagrodzeń sprawia, iż usługi kosmetyczne, znajdują się w zasięgu finansowym coraz większej liczby osób. Wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w trzecim kwartale 2018 r. wyniosło: 4822,83 zł3. Dynamika zmian przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku w sektorze przedsiębiorstw wyniosła +6,9% (4510,86 zł dla III kwartału 2017 r.4) przewyższając inflacje5 o 4,9% – co stanowi o realnym wzroście siły nabywczej społeczeństwa, co jest korzystne dla branży kosmetycznej.
Źródła informacji:
– http://www.gabi.net.pl/pub/dokumenty/rynek_uslug_kosmetycznych.pdf
– https://pl.wikipedia.org/wiki/Polska
– https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/obwieszczenie-w-sprawie-przecietnego-miesiecznego-wynagrodzenia-w-sektorze-przedsiebiorstw-wlacznie-z-wyplatami-z-zysku-w-trzecim-kwartale-2018-roku,58,20.html
– https://stat.gov.pl/sygnalne/komunikaty-i-obwieszczenia/lista-komunikatow-i-obwieszczen/obwieszczenie-w-sprawie-przecietnego-miesiecznego-wynagrodzenia-w-sektorze-przedsiebiorstw-wlacznie-z-wyplatami-z-zysku-w-iii-kwartale-2017-roku,58,16.html
– https://www.money.pl/gielda/wiadomosci/artykul/gus-inflacja-srednioroczna-wyniosla-2-w,113,0,2396273.html
f) Specyfika branży
Przykład:
Obecnie widzimy wzrost popularności kuponów podarunkowych do salonów kosmetycznych, co zamierzam wykorzystać w ramach planowanych działań reklamowych. Usługi pakietowe stanowią dla salonu ważne źródło przychodu – koszt pakietów waha się w granicach 500 – 1000 zł i jest jednocześnie jedną z popularniejszych usług wybieranych przez klientów. Zamierzam więc wprowadzić takie pakiety do swojej oferty. Klienci coraz częściej zgłaszają zapotrzebowanie na depilacje z wykorzystaniem promieni IPL, która rzecz jasna znajdzie się w bogatym zestawie usług oferowanych przez moje przedsiębiorstwo. Aby nie ponosić kosztu zakupu drogiej maszyny, wprowadzę zapisy na usługę i będę wypożyczała na jeden dzień odpowiedni sprzęt by obsłużyć wszystkie zainteresowane klientki w tym czasie. Koszt takiego przedsięwzięcia jest znacznie niższy niż zakup specjalistycznego sprzętu, na co nie pozwala stosunkowo niewielka kwota dotacji z PUP.
Na zakończenie pragnę podkreślić, iż nie ma jednego sposobu wykonania części biznes planu związanej z opisem rynku i branży. To, jakie informacje będą dla nas użyteczne, zależy od tego jaką firmę chcemy uruchomić. W przypadku bardziej niszowych branż, odnalezienie wartościowych źródeł informacji bywa dość trudne. W wielu przypadkach, gdy mamy do czynienia z dość ogólnym nr PKD (np. 47.91.Z który definiuje wszystkie sklepy internetowe bez względy na asortyment lub 46.11.Z obejmuje działalność różnych agentów zajmujących się hurtową sprzedażą płodów rolnych, zwierząt, surowców i półproduktów) – analiza na podstawie PKD nie ma większego sensu. W takich przypadkach trzeba szukać innych rozwiązań. Generalnie im PKD bardziej ogólny – tym będzie on miał mniejszą użyteczność jeżeli chodzi o analizę rynku.
Jeżeli nie masz na to czasu – możesz skorzystać z naszej oferty i zlecić nam przygotowanie dokumentów do PUP na indywidualne zlecenie.
